Nowelizacja ustawy prawo upadłościowe coraz bliżej. Po wejściu w życie noweli upadłościowej Polska będzie posiadać jedną z najbardziej liberalnych instytucji nie tylko w zakresie ogłoszenia upadłości, ale także samego oddłużenia. Ustawodawca wprowadził także szereg zmian mających na celu przyspieszyć postępowanie upadłościowe. Co jednak, jeśli po ich wprowadzeniu okaże się, że to nie jak do tej pory Wielka Brytania (dodatkowe komplikacje związane z Brexitem), ale właśnie Polska znajdzie się na celowniku europejskich dłużników? Czy polski wymiar sprawiedliwości będzie gotowy na takie wyzwanie?
Taką tezę postawiono w artykule: „Zjawisko forum shopping, a nowelizacja przepisów o tzw. upadłości konsumenckiej” autorstwa Wojciecha Pustelnika oraz Bartosza Sierakowskiego opublikowanego w portalu Legalis w zakładce n.ius (link dla posiadających licencję tutaj: artykuł)
Artykuł dotyczy postanowienia Sądu Okręgowego w Szczecinie z 1.2.2019 r. w sprawie VIII Gz 459/18, w którym (całkiem słusznie) odrzucono wniosek o ogłoszenie upadłości obywatela Polski zamieszkałego na stałe na terenie Niemiec. Sąd bardzo szczegółowo zbadał okoliczności sprawy i stwierdził, że COMI (czyli tzw. centrum interesów życiowych) znajduje się poza granicami Polski.
Na tą chwilę cudzoziemców korzystających z upadłości konsumenckiej jest raczej niewielu co widać po bieżącej analizie Monitora Sądowego i Gospodarczego.
Zakładając niemal pewny wzrost ogłoszonych upadłości w sprawach o właściwej identyfikacji COMI (czyli rodzimych upadłości), dodatkowe niebezpieczeństwo „imigracji upadłościowej” i nieuczciwego forum shopping, któremu przeciwdziałać ma Rozporządzenie, może przy braku właściwej reakcji polskich sądów na nieuczciwych dłużników prowadzić do ponownego wydłużenia postępowania i zniweczenia tym samym skutków planowanych reform.
Teza o tyle odważna, co do tej pory pomijana w dyskusji nad nowelizacją. Ustawodawca zakłada, że Polska może dojść do 30 tys. upadłości rocznie po nowelizacji. Co w sytuacji gdy łagodne przepisy skuszą również europejskich dłużników i czy transgraniczne forum shopping nie zniweczy skutków nowelizacji, których zasadniczym celem jest nie tylko otwarcie ale też przyspieszenie procedury?
Już teraz warto się przygotować na taki scenariusz i rozważyć solidne wzmocnienie kadr sądów upadłościowych by nie zaprzepaścić skutków nowelizacji zanim jeszcze wejdzie w życie.
